Walka ze smokiem

Walka z korupcją ma bardzo szlachetny cel. Niestety, prowadzona w ten sposób w jaki jest prowadzona obecnie, przyczynia się do jej zwiększenia.

Obecna walka polega na zwiększeniu kontroli i tropieniu łapówkarstwa.  Może i byłaby to dobra metoda, gdyby faktycznie państwo mieszało się tylko tam, gdzie jest to nieuniknione. Ale dziś urzędnik musi zatwierdzić wszystko!. Głupiego tarasu nie można dobudować, bez wypełniania druków, stania w kolejkach i całowania stóp pań urzędniczek. Nic dziwnego, że normalny człowiek nie wytrzymuje i wyciąga kopertę, byle mieć już ten biurokratyczny koszmar za sobą. Szkodliwość takiego czynu jest niewspółmierna do wydanych na to środków, a wielkie afery i tak zostają w cieniu.

Z drugiej strony podnosi to koszt działania państwa, bo to przecież są etaty dla kontrolerów i innych wichrzycieli. Przeciętny podatnik powie po prostu: "A niech już ten sąsiad postawi sobie dom z krzywymi ścianami, różowym dachem, czy bez fundamentu, tylko niech ze mnie nie zdzierają na te urzędy, co mu wydają pozwolenie i na kontrolerów, którzy sprawdzają, czy nie dał w łapę. Ostatecznie jak mu się chałupa zawali - to tylko on straci."

Ale to jest najmniejszy problem walki z łapówkarstwem. Większym problemem jest generowanie tą walką jego wzrostu. Znamy z dzieciństwa bajki o rycerzach, którzy walcząc ze smokiem odrąbują mu łeb, a w miejscu rany wyrastają trzy kolejne łby. Za każdym ciosem potwór staje się groźniejszy. A bajki jak wiadomo są po to, by niewinnemu i nieświadomemu dziecku podtykać pewne prawdy jako uniwersalny przekaz ukryty pod maską opowiadania przygodowego.

To samo dzieje się z korupcją. Tworzenie kolejnych stanowisk państwowych do kontroli uczciwości urzędników i przedsiębiorców, to tworzenie kolejnych pysków tego samego potwora. Przecież kontroler też lubi pieniądze. Przedsiębiorca teraz musi zamiast jednej koperty wręczyć dwie (bardzo przebiegły plan ratowania Poczty Polskiej!).

Jak zatem z tym walczyć? Przede wszystkim uprościć prawo. Póki obywatel nie szkodzi innym, niech sobie stawia płot jaki chce, niech sobie pije, je i pali co chce, niech wychowuje dziecko jak chce. W ten sposób nie tylko zmniejszy się korupcję, ale i biurokrację, wszystko będzie szybciej i taniej szło, zmniejszą się podatki, gospodarka zacznie hulać. To jest lekarstwo na wszystko, a przerost biurokracji to główna przyczyna korupcji.

Po drugie, o czym już pisałem w tekście "Jeśli nieznajomy nagle obsypie cię kwiatami, bezzwłocznie zgłoś to do prokuratury!", karać nie za to, że przedsiębiorca daje pieniądze, nie za to, że urzędnik bierze te pieniądze. Karać należy za to, że urzędnik łamie przepisy. Za pieniądze, czy nie. Mogę dać pieniądze grajkowi na ulicy - dlaczego nie urzędnikowi?

I trzecie, nie mniej proste rozwiązanie - pry-wa-ty-zacja. Jak ktoś jest właścicielem przedsiębiorstwa, to nie ma dla niego znaczenia, czy pieniądze dostaje oficjalnie, czy pod stołem, bo i tak lądują w jego kieszeni. Wręcz preferowaną jest droga oficjalna, bo skoro nie ma różnicy - po co kombinować?

Jeśli państwowa firma stawia powiedzmy - przykład zupełnie z kosmosu - stadion, to tak, jak w dowcipie: przychodzi do niej chiński wykonawca i mówi, że zrobi to za 50 milionów, następnego dnia przychodzi firma niemiecka i mówi, że zrobi to za 150 milionów, bo oni mają związki zawodowe. Po czym przychodzi Polak i mówi, że zrobi to za 250 milionów - dlaczego? Stówka dla Polaka, stówka dla urzędnika, a za pięć dyszek  Chińczycy postawią stadion. No i którą ofertę ma ten urzędnik wybrać? Oczywiście że Polaka, bo jeszcze na tym zarobi. A to, że całość będzie dużo droższa - to już nie jego pieniądze, przynajmniej będzie czym uzasadnić kolejną podwyżkę VATu.

Inwestor prywatny - przeciwnie. Pierwsza oferta jest dla niego najkorzystniejsza, bo ma stadion za 50 milionów, a druga i trzecia są dla niego tak samo niekorzystne, bo czy płaci 150, czy płaci 250 z czego 100 do niego wraca to to samo. Ważne jest to, że to dużo drożej.

Łapówki są tam, gdzie po jednej ze stron stoi urzędnik*. To w urzędach jest korupcja i marnotrawstwo, bo tam za złe decyzje płaci się "niczyimi" pieniędzmi. Firmy prywatne nie mają potrzeby korumpować się między sobą.

*lub inna osoba nieodpowiedzialnie dysponująca cudzym majątkiem, ale wówczas szkodę ponosi właściciel, który przedstawiciela sam wskazał, więc sam jest sobie winien, a nie na lewo i prawo okradany podatnik.